Mimo znacznej antropopresji już od zarania dziejów opisywane tereny zachowały częściowo swoje pierwotne cechy. Dotyczy to zwłaszcza obszaru lewej terasy zalewowej Warty od Pogorzelicy do Dębna. Teren ten znajduje się pomiędzy wałami przeciwpowodziowymi, co powoduje, iż okresowo zalewany jest przez wezbrane wody Lutyni i Warty. Wtedy życiodajne zalewy wypełniają liczne starorzecza, stanowiące swoisty rezerwuar wody w czasie suchych miesięcy późnowiosennych i letnich. Wokół starorzeczy i nad rzekami rozciągają się niezwykle cenne lasy łęgowe (w tym łęgi jesionowo-wiązowe) i grądowe, dobrze zachowane zwłaszcza na obszarze położonym w widłach Lutyni i Warty, zwanym Uroczyskiem Warta. Walory i znaczenie okolicznych lasów dostrzeżono już na początku XX wieku, ustanawiając tam z inicjatywy Hugo Conwentza i Friedricha Pfuhla pierwszy w Wielkopolsce rezerwat przyrody na obszarze 0,75 ha. Również znani polscy przyrodnicy – profesorowie Adam Wodziczko czy Jan Sokołowski doceniali nieprzeciętne bogactwo przyrodnicze tego terenu. Obecnie znaczna część Uroczyska Warta wchodzi w skład utworzonego w 2004 roku rezerwatu leśnego Czeszewski Las o powierzchni 222,62 ha, natomiast po drugiej stronie Warty w 1959 r. utworzono rezerwat leśny Dwunastak, chroniący fragment grądu niskiego, łęgu i lasu mieszanego o cechach zespołów naturalnych. Na terenie parku istnieją również liczne pojedyncze drzewa i grupy drzew uznane za pomniki przyrody. Takie drzewa mają nie tylko wartość przyrodniczą, ale i historyczną, upamiętniając pobyt Henryka Sienkiewicza czy miejsce podpisania rozporządzenia powołującego park krajobrazowy.

Uwilgotnienie opisywanego terenu sprzyja występowaniu fiołka mokradłowego, goryczki wąskolistnej czy czarcikęsika Kluka. W okolicy Dębna rośnie bardzo rzadki pszeniec grzebieniasty. Dzięki obecności lasów o charakterze puszczańskim nie brakuje tu rzadkich i zagrożonych wyginięciem zwierząt bezkręgowych, takich jak kozioróg dębosz, pachnica dębowa czy ciołek matowy. Oprócz owadów i ślimaków świdrzyków, objętych szczególną ochroną w rezerwacie faunistycznym Dębno nad Wartą na terenach tych bardzo licznie występują kumaki nizinne, grzebiuszki ziemne czy zaskrońce. Duża liczebność ptaków wodno-błotnych wynika z faktu występowania znacznej różnorodności siedliskowej, zwłaszcza terenów podmokłych wraz ze stawami hodowlanymi, które stanowią dogodne miejsca żerowania i rozrodu. Przemierzając park, można spotkać bielika, kanię rudą, bociana czarnego czy czaplę białą. Nie sposób też pominąć dzięciołów, zwłaszcza dzięcioła średniego, którego populacja jest jedną z największych w Wielkopolsce. Występowanie tego ptaka uzależnione jest od dostępności starych drzew, których w okolicy Czeszewa nie brakuje. Rzeki oraz mniejsze cieki wodne w ostatnich latach zostały licznie skolonizowane przez bobry, przywracające naturalny charakter siedlisk przyrodniczych.

Aby zahamować deficyt wody w Uroczysku Warta (spowodowany między innymi działalnością zbiornika retencyjnego Jeziorsko) i związany z tym proces grądowienia łęgów, Nadleśnictwo Jarocin wykonało progi gabionowe na Lutyni oraz przepusty jednokierunkowe na starorzeczach, pozwalające zatrzymać wodę na opisywanym terenie. Celem tych prac jest zahamowanie lub spowolnienie zmian siedliskowych poprzez przywrócenie pierwotnego reżimu hydrologicznego.

Rezerwaty przyrody:

• Czeszewski Las (rezerwat leśny utworzony w 2004 roku, powierzchnia: 222,62 ha) – powstał w wyniku połączenia dwóch rezerwatów i terenów przyległych. Chroni cenne płaty łęgów jesionowo-wiązowych oraz grądy.
• Dębno nad Wartą (rezerwat faunistyczny – bezkręgowce, utworzony w 1974 roku, powierzchnia: 21,62 ha) – chroni rzadkie zwierzęta bezkręgowe, w tym ślimaki świdrzyki.
• Dwunastak (rezerwat leśny utworzony w 1959 roku, powierzchnia: 8,95 ha) – chroni fragment grądu niskiego, łęgu i lasu mieszanego o cechach zespołów naturalnych do celów naukowych oraz dydaktycznych.