56

Wiele gatunków ptaków wybiera na miejsce gniazdowania dziuple, dlatego nazywa się je dziuplakami. Dziuple mogą powstawać w wyniku naturalnych wypróchnień pnia drzewa, na przykład po złamaniu pnia lub konaru. Mogą je też wykuwać ptaki, przede wszystkim dzięcioły, ale tworzą je również niektóre gatunki sikor, które jednak ze względu na znacznie słabsze dzioby muszą wybierać miękkie, spróchniałe drzewa. Proces kucia dziupli jest długotrwały i może zająć parze dzięciołów nawet 3 tygodnie, a ptaki często wykuwają ich jednocześnie kilka by wybrać na gniazdo jedną z nich. W kolejnym sezonie stare dziuple są porzucane, a ptaki budują dla siebie nowe schronienie. Opuszczone dziuple dzięciołów chętnie zamieszkują inne gatunki ptaków jak sikory, muchołówki, kowalik, pełzacze, wróbel domowy i mazurek czy szpak. Wykuta przez dzięcioła dziupla z czasem powiększa się w wyniku próchnienia. W takich większych dziuplach i w dziuplach powstałych samoczynnie mogą gniazdować sowy, dudek, siniak czy gągoł. W lasach gospodarczych, gdzie brakuje dziuplastych drzew wiesza się dla ptaków skrzynki lęgowe. Warto je również wieszać w miastach, gdyż tam również może brakować bezpiecznych miejsc do gniazdowania.  Skrzynka lęgowa powinna być powieszona w zacisznym miejscu i odpowiednio wysoko by ptaki czuły się bezpiecznie. Należy też dobrać odpowiedzi typ skrzynki, do ptaków które występują w danym terenie. W innej skrzynce zamieszka sikora modra a w innej szpak czy puszczyk – ważne są zarówno rozmiary skrzynki, wielkość otworu wejściowego jak i sama konstrukcja.