Pod Ciemnym Niebem Chalina

dekoracja

To hasło przewodnie edukacyjnych wydarzeń popularyzujących wiedzę astronomiczną i ochronę ciemności nocy.

Wybierz wydarzenie, które Cię interesuje:

O ciemnym niebie:

Widok nocnego nieba na którym widać gwiazdy. Widać też budynek zabytkowego dworku i drzewa.

Czy wiesz, że na całym świecie coraz mniej jest miejsc, w których nocą nadal jest ciemno? W wielu dużych miastach świata mieszkańcy nigdy nie widzieli na nocnym niebie gwiazd! Sztuczne światło nocą nie tylko uniemożliwia oglądanie gwiazd ale ma też wiele negatywnych skutków. Mówi się wręcz o narastającym problemie zanieczyszczenia nocnego nieba sztucznym światłem. Nadmiar nieprawidłowego sztucznego oświetlenia w nocy wpływa na:

zdrowie człowieka – rozregulowując nasz cykl dobowy i mogąc przyczyniać się do rozwoju wielu chorób

rozwój roślin – zaburzając odbieranie naturalnych bodźców świetlnych

cykle roczne u zwierząt – np. przyspieszając rozpoczynanie godów wiosną

wędrówki zwierząt – sztuczne oświetlenie może powodować dezorientację, zwłaszcza ptaków wędrujących na i z zimowisk nocą

nasze poczucie jedności z przyrodą – uniemożliwiając nam dostrzeżenie piękna nocnego nieba z Drogą Mleczną

możliwość prowadzenia badań naukowych z powierzchni Ziemi – rozświetlające nocne niebo światło utrudnia, a nawet uniemożliwia dostrzeżenie niektórych obiektów!

Ze względu na rosnące zanieczyszczenie nocnego nieba sztucznym światłem coraz częściej miejsca, w których zachowała się jeszcze naturalna ciemność nocy obejmuje się ochroną w formie parków i ostoi ciemnego nieba.

Taka ostoja, obejmująca dwie miejscowości w Sierakowskim Parku Krajobrazowym, na terenie Gminy Sieraków powstała w 2014 roku.

Zoża polarna nad jeziorem. Widać także nocne niebo pełne gwiazd oraz sylwetki drzew.
Zorza polarna widoczna nad lasem. Widać także okrągłe białe konstrukcje, które są teleskopami astronomicznymi w obudowach.

Ostoja Ciemnego Nieba Izdebno Chalin jest jednym z siedmiu obszarów ochrony ciemnego nieba w Polsce. Została utworzona Uchwałą Rady Miejskiej w Sierakowie z dnia 25 marca 2014 r. i była wówczas piątym w Polsce takim obszarem i jedynym leżącym poza południową częścią kraju. Jej powstanie zainicjował astronom amator Tomasz Zaraś z Izdebna. Zauważył on, że w obserwacjach astronomicznych coraz bardziej przeszkadza mu światło latarni ulicznych. Zainteresował się wtedy problemem zanieczyszczenia sztucznym światłem co w efekcie doprowadziło do pomysłu utworzenia ostoi ciemnego nieba w Izdebnie i Chalinie. Po utworzeniu ostoi Gmina Sieraków wymieniła latarnie na sprzyjające ochronie ciemnego nieba. Powstanie ostoi pociągnęło za sobą też działania edukacyjne w Ośrodku Edukacji Przyrodniczej w Chalinie: w programie edukacyjnym znalazły się zajęcia z astronomii dla dzieci, organizowane są też wydarzenia otwarte Pod Ciemnym Niebem Chalina z największym – Nocą Perseidów w sierpniu. Dobre warunki obserwacyjne w ostoi wykorzystał też Instytut Obserwatorium Astronomiczne UAM w Poznaniu lokując na terenie OEP Chalin część Globalnego Teleskopu Astrofizycznego (PTSD3 – Poznański Teleskop Satelitarny), w którym badane są kosmiczne śmieci znajdujące się na orbicie Ziemi (np. zepsute satelity i odrzucone człony rakiet). Obecnie powstaje też koło Izdebna Stacjonarne Obserwatorium Astronomiczne – miejsce, gdzie z dala od sztucznych świateł będzie można zatrzymać się i gołym okiem lub przy pomocy własnego sprzętu podziwiać piękno ciemnego nieba. Tak pasja i walka o ochronę ciemnego nieba jednej osoby doprowadziły nie tylko do powstania ostoi ale i zainspirowały wiele osób i podmiotów do dalszych działań. 

Ochrona ciemności nocy nie polega, jak wiele osób mogło by się obawiać, na całkowitym zakazie tworzenia nowego oświetlenia ale na racjonalnym nim zarządzaniu. Każdy z nas ma wpływ na stopień zanieczyszczenia nocnego nieba sztucznym światłem!

Przykłady oświetlenia sprzyjającego ochronie ciemności nocy i informacje o programie ochrony ciemnego nieba znajdziecie na stronie Stowarzyszenia POLARIS OPP:

Ciemne Niebo – Strona główna

Aparaty fotograficzne i lunety ustawione na statywach na trawie. Wokół unosi się mgła.
Nocne zdjęcie przedstawiające ludzi obserwujących spotkanie przy świetle. Widać także nocne niebo, świecącą się planetę oraz sylwetki drzew.

W ramach Pod Ciemnym Niebem Chalina zapraszamy do Ostoi Ciemnego Nieba Izdebno Chalin na:

  • Tydzień Ciemnego Nieba
  • Noc Perseidów
  • zapraszamy też grupy szkolne na zajęcia – informacje w OEP Chalin