Ścieżki edukacyjne (nazywane też dydaktycznymi) stanowią dogodną formę do rozwoju turystyki edukacyjnej i poznawczej, dlatego są chętnie wykorzystywane, zwłaszcza przez grupy dzieci i młodzieży szkolnej.
Ścieżkom zazwyczaj towarzyszą publikacje- przewodniki, zawierające opis trasy, informację o walorach przyrodniczych i kulturowych obecnych na poszczególnych przystankach oraz karty pracy, pozwalające na sprawdzenie i utrwalenie zdobytej wiedzy. Na terenie parków krajobrazowych Wielkopolski występuje szereg ścieżek, z których znaczna część została przygotowana przy udziale Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego.
Wykaz ścieżek dydaktycznych w parkach krajobrazowych województwa wielkopolskiego
(dla parków transgranicznych wymieniono również te, które znajdują się w ich granicach poza województwem wielkopolskim):
Lednicki Park Krajobrazowy:
Ścieżka przyrodnicza w Lednickim Parku Krajobrazowym (długość: 7 km, 20 przystanków)
Trasa: przystanek autobusowy Waliszewo – Jezioro Linie – Dziećmiarki – Kamionek – powrót. Ścieżka daje możliwość zapoznania się z szatą roślinną przydroży, lasu, jeziora i terenów podmokłych, łąk oraz pól, a także zadrzewień śródpolnych. Umożliwia też podziwianie pomników przyrody i pozostałości założeń parkowych w Dziećmiarkach. Trasa przebiega brzegami jezior Linie i Bachorce, pozwalając na obserwację ptactwa wodnego, płazów i gadów, a także owadów związanych z ekosystemami wodnymi. Ścieżka nie jest oznakowana w terenie.
Nadgoplański Park Tysiąclecia:
Brzegiem jeziora (długość 0,5 km, 6 przystanków)
Trasa: Skulsk – Mniszki A (wzdłuż jeziora Skulska Wieś). Ścieżka prezentuje walory przyrodnicze okolicy jeziora Skulska Wieś oraz walory przyrodnicze i kulturowe parku.
Mare Polonorum w południowej części i Jeziora Skulskie (długość 17 km, 7 przystanków)
Trasa: Mielnica Duża – Skulsk – Pilich – Galiszewo – Łuszczewo. Ścieżka prezentuje Sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej w Skulsku oraz zróżnicowane siedliska południowej części Nadgopla (m.in. łąki, szuwary, olsy, łęgi) wraz z ich bogactwem gatunkowym (szczególnie roślin naczyniowych i ptaków). Trasa nieoznakowana w terenie.
Poznaj Ptasie Tajemnice (długość 13 km, 8 przystanków)
Trasa: Skulsk – Mniszki – Łuszczewo – Skulsk. Ścieżka przedstawia zróżnicowane siedliska przyrodnicze południowej części Nadgopla wraz z zamieszkującymi je licznymi gatunkami ptaków.
Nadwarciański Park Krajobrazowy:
Krzynica (długość 6 km, 4 przystanki)
Trasa: Ląd (parking przy moście) – Socznia – Krzynica – powrót. Ścieżka prezentuje krajobraz doliny Warty z charakterystycznymi elementami: łąkami, wydmami i starorzeczami oraz bogactwem fauny i flory.
Ląd – Lądek (długość 9 km, 8 przystanków)
Trasa: Ośrodek Edukacji Przyrodniczej w Lądzie – Rydlowa Góra – Lądkowski Borek – Lądek. Ścieżka prezentuje mozaikowy krajobraz doliny Warty oraz dziedzictwo kulturowe związane z dwoma ośrodkami osadniczymi – Lądem i Lądkiem.
Pyzdry – Białobrzeg (długość 8 km, 6 przystanków)
Trasa: Pyzdry (parking przy moście) – Białobrzeg (Schronisko PTTK „Chatka Ornitologa”). Ścieżka prezentuje zróżnicowane ekosystemy doliny Warty w okolicy Pyzdr.
Park Krajobrazowy Dolina Baryczy:
Moja Wola (długość 5 km, 5 przystanków)
Trasa: W okolicach wsi Sośnie. Leśna ścieżka edukacyjna w pobliżu pałacu w Mojej Woli.
Rezerwat Wydymacz (długość 4 km, 7 przystanków)
Trasa: przez Rezerwat Wydymacz, początek i koniec przy pałacu w Antoninie. Ścieżka pozwala obserwować życie wielu gatunków występujących tu ptaków związanych ze środowiskiem wodnym i leśnym.
Więcej informacji (w tym aplikacja mobilna): www.sciezkaantonin.pl.
Ruda Sułowska (długość 5 km, 8 przystanków)
Trasa: Ruda Sułowska – kompleks stawów – Ruda Sułowska. Ścieżka prowadzi drogami publicznymi między stawami kompleksu Ruda Sułowska, położonymi na południe od wsi.
Ruda Żmigrodzka (długość 8 km, 15 przystanków)
Trasa: Rezerwat Olszyny Niezgodzkie. Ścieżka prowadzi przez najcenniejsze w dolinie Baryczy siedliska leśne, położone nad rzeką Ługą
Stawy Krośnickie (długość 9,5 km)
Trasa: Wokół kompleksu stawów, na zachód od wsi Krośnice. Ścieżka prowadzi przez śródleśny kompleks Stawów Krośnickich, zwany również Czarnymi Stawami.
Trzy stawy w Niezgodzie (długość 8,5 km, 8 przystanków)
Trasa: Przy stawach wokół miejscowości Niezgoda. Ścieżka okrąża stawy Niezgoda I i Niezgoda II i prowadzi dalej nad Staw Stary.
Wałkowa (długość 6 km, 10 przystanków)
Trasa: Wałkowa – OWŚ Karłów – Wałkowa. Ścieżka przyrodniczo-leśna prowadzi przez lasy w pobliżu Ośrodka Wypoczynku Świątecznego (OWŚ) w Karłowie.
W krainie ptaków (długość 9 km, 10 przystanków)
Trasa: Ruda Milicka – Nowy Zamek. Ścieżka prowadzi groblami przez kompleks stawów rybnych w pobliżu miejscowości Ruda Milicka.
Wokół stawów Trześniówki (długość 5 km, 8 przystanków)
Trasa: Ruda Sułowska – wokół stawów Trześniówki – Ruda Sułowska. Ścieżka umożliwia zwiedzanie południowej części kompleksu stawowego Ruda Sułowska.
Wokół Wzgórza Joanny (długość 7,5 km, 16 przystanków)
Trasa: Postolin – Wzgórze Joanny – Postolin. Ścieżka prowadzi przez najpiękniejsze w regionie lasy bukowe, objęte ochroną rezerwatową.
Park Krajobrazowy im. gen. D. Chłapowkiego:
Ścieżka ekologiczno-dydaktyczna (długość 12 km, 7 przystanków)
Trasa: Rogaczewo Małe – Rogaczewo Wielkie – Rąbiń – Turew. Ścieżka prowadzi przez najciekawsze pod względem historycznym i przyrodniczym fragmenty parku, na które składa się mozaika pól, zadrzewień i śródpolnych oczek wodnych oraz podmokłych łąk.
Ścieżka edukacyjna w parku pałacowym w Turwi (długość 1 km, 16 przystanków)
Trasa: Ścieżka w całości zlokalizowana w parku pałacowym w Turwi. Poświęcona jest zagadnieniom związanym z przyjaznym kształtowaniem krajobrazu rolniczego.
Drzewa o historii, ptaki o współczesności (długość 28,5 km, 7 przystanków)
Trasa: Racot – Darnowo – Wyskoć – Rogaczewo Małe i Wielkie – Rąbiń – Turew – Stary Gołębin – Spytkówki – Racot. Jest to rowerowa ścieżka edukacyjna biegnąca przez centralną część parku i obszary będące przykładem połączenia gospodarki rolnej z ochroną środowiska.
Park Krajobrazowy Promno:
Ścieżka przyrodniczo-leśna w Jeziercach (długość 3,7 lub 2,5 km, 22 przystanki)
Trasa: Jezierce – pętla wokół jezior Ósemka oraz Uli. Ścieżka prezentuje walory środowiska przyrodniczego wokół śródleśnych jezior oraz wybrane elementy gospodarki leśnej i łowieckiej.
Park Krajobrazowy Puszcza Zielonka:
Dziewcza Góra (długość: 5,5 km, 19 przystanków) Trasa: Czerwonak (od parkingu samochodowego pod Dziewiczą Górą) – lasami do leśniczówki Annowo. Na trasie uczestnicy poznają między innymi zasady funkcjonowania ekosystemu leśnego, a szczególną atrakcją ścieżki jest wieża widokowa na szczycie Dziewiczej Góry, skąd roztacza się widok na rozległe lasy Puszczy Zielonki.
Ścieżka imienia Maksymiliana Jackowskiego – pierwszego patrona Kółek Rolniczych (długość: 1 km, 5 przystanków) Trasa: Wronczyn (od cmentarza przykościelnego) – dworek rodziny Jackowskich. Prowadzi od miejsc upamiętniających dawnego dziedzica wsi Wronczyn po jeziora stanowiące walor krajobrazowy i przyrodniczy tych okolic.
Kraina Modrej Przygody (długość: 2 km, 11 przystanków) Trasa: osada Odżykorzuch (od leśniczówki) – w kierunku Jeziora Modrego. Przygotowana trasa w łatwy i przystępny sposób prezentuje zwiedzającym zasady gospodarki leśnej, a także przybliża świat flory i fauny pobliskich lasów.
Walory przyrodnicze okolic Kiszkowa (długość: 26 km, 9 przystanków) Trasa: Kiszkowo (od parkingu przed budynkiem gimnazjum) – rezerwaty oraz Dąbrówka Kościelna – Karczewo. Ścieżka zapoznaje z przyrodą, walorami kulturowymi oraz krajobrazowymi okolic Kiszkowa.
Zbiorowiska roślinne wokół jeziora Zielonka (długość: 3 km, 8 przystanków) Trasa: Zielonka (od parkingu) – wzdłuż brzegu jeziora Zielonka – tereny leśne – Zielonka (parking). Trasa prowadzi przez samo centrum parku, charakteryzuje się różnorodnością siedlisk roślinnych związanych z ekosystemami wodnymi, murawowymi oraz leśnymi.
Powidzki Park Krajobrazowy:
Mrówki (długość 5 km, 8 przystanków)
Trasa: Gminny Ośrodek Sportu i Rekreacji w Wilczynie – Skansen Archeologiczny w Kownatach-Mrówkach – Grodzisko Świętne. Ścieżka prezentuje faunę i florę oraz wybrane ekosystemy parku, pozwalając również na zdobycie wiedzy z dziedziny historii i archeologii.
Przygoda z przyrodą (długość 7 km, 5 przystanków)
Trasa: Ośrodek Wypoczynkowy w Skorzęcinie – użytek ekologiczny Jezioro Czarne – Piłka – powrót. Ścieżka prezentuje walory przyrodnicze okolicy Jeziora Białego.
Ścieżka w gospodarstwie szkółkarskim w Powidzu-Dolinie (długość 1,5 km, 17 przystanków)
Trasa: w obrębie gospodarstwa szkółkarskiego Powidz-Dolina. Ścieżka przedstawia głównie zagadnienia związane ze szkółkarstwem, etapami życia lasu oraz podstawowymi gatunkami fauny i flory żyjącymi w lesie.
Przemęcki Park Krajobrazowy:
Krzyżowiec (długość 12 km, 11 przystanków) Trasa: leśnictwo Krzyżowiec – planowany rezerwat „Kwaśna Dąbrowa” – Leśnictwo Mścigniew – powrót. Ścieżka leśna przedstawiająca walory przyrodnicze kwaśnej dąbrowy w lasach włoszakowickich.
Koczury (długość 1 km, 7 przystanków) Trasa: w pobliży leśniczówki. Krótka ścieżka przy leśniczówce i stacji edukacyjnej nadleśnictwa Włoszakowice
Olejnica (długość 8 km lub 5 km, 13 przystanków) Trasa: Olejnica, leśnictwo Przemęt – Wyspa Konwaliowa, rezerwat Torfowisko nad Jeziorem Świętym – Olejnica Ścieżka leśna nad brzegiem Jeziora Olejnickiego, prezentująca rezerwaty Wyspa Konwaliowa i Torfowisko nad Jeziorem Świętym
Papiernia (długość 8 km, 19 przystanków) Trasa: las między Włoszakowicami a Dominicami. Ścieżka w lasach włoszakowickich, na trasie znajduje się wieża widokowa w Dominicach
Śladami Bartka z Piekła (długość 10 km, 8 przystanków) Trasa: las między Włoszakowicami a Dominicami. Ścieżka w lasach włoszakowickich, na trasie znajduje się wieża widokowa w Dominicach.
Miedzichowski Park Krajobrazowy i PK Doliny Kamionki (Dawny Pszczewski)
Wokół jezior śródleśnych (długość 2 km, 8 przystanków) Trasa: Brzegami śródleśnych jezior Piecniewo i Przydrożnego. Przedstawia ekosystemy jeziora i lasu.
Trzciel – Łysa Góra (długość 2km, 22 przystanki) Trasa: Wzdłuż zachodniej krawędzi doliny Obry. Przedstawia krajobraz doliny rzecznej oraz jej szatę roślinną i faunę.
Wokół pszczewskiej Góry Wysokiej (długość 5 km, 10 przystanków) Trasa: przez tereny leśne w rejonie jezior: Pszczewskiego, Cegielnianego, Proboszczowskiego i Chłop, wokół Góry Wysokiej. Przedstawia walory przyrodnicze i krajobrazowe Ozu Pszczewskiego.
Rogaliński Park Krajobrazowy:
Bobrowy Szlak (długość 8,75 km, 9 przystanków) Trasa: Czmoniec (parking leśny) – Czmoniec (parking przy boisku wiejskim). Ścieżka została wytyczona na terasie zalewowej rzeki Warty, biegnie przez kompleksy leśne oraz obszary łąk nadrzecznych z dębami szypułkowymi i starorzeczami.
Borówkowy Szlak (długość 8 km, 20 przystanków) Trasa: Pecna (siedziba Nadleśnictwa Konstantynowo) – Rezerwat Goździk Siny w Grzybnie – szkółka leśna – powrót. Ścieżka przedstawia głównie informacje o lesie, jego ochronie i gospodarczym wykorzystaniu.
Rogalinek – Rogalin (długość 8 km, 5 przystanków)Trasa: most w Rogalinku – park angielski przy pałacu w Rogalinie. Ścieżka prezentująca walory zalewowej doliny Warty, nieoznakowana w terenie.
Stare drzewa w Majątku Rogalin (długość 6,1 km, 9 przystanków)Trasa: Rogalin (parking przy pałacu) – dęby w dolinie Warty – powrót – Droga Poznańska – Aleja Klonowa – Majątek Rogalin – powrót. Ścieżka przedstawia ekologiczną rolę starych drzew oraz historię Majątku Rogalin.
Sierakowski Park Krajobrazowy:
Jary koło Chalina (długość 7 km, 12 przystanków) Trasa: Ośrodek Edukacji Przyrodniczej w Chalinie – jezioro Chalinek – wieś Chalin. Ścieżka biegnie wzdłuż krawędzi rynny jeziornej nad jeziorem Chalinek. Prezentuje polodowcowy krajobraz z erozyjnymi wcięciami (jarami) w krawędź rynny jeziornej, wraz z bogactwem przyrody ożywionej.
Marianówka (długość 2,5 km, 16 przystanków). Trasa: Marianowo – Szkółka Leśna Cegliniec – powrót. Ścieżka prezentuje zagadnienia związane z gospodarką leśną, hodowlą, ochroną i użytkowaniem lasu. Ścieżka rozpoczyna się obok pomnikowego dębu Józef.
Ostępy Puszczy Noteckiej (długość 3 km, 10 przystanków). Trasa: po terenach Puszczy Noteckiej w rejonie Schroniska Chata Zbójców w Bucharzewie. Ścieżka prezentuje zagadnienia związane z ochroną przyrody i gospodarką leśną.
Stawy w Gardówcu (długość 5,2 km, 17 przystanków) Trasa: Ośrodek Edukacji Przyrodniczej w Chalinie – brzeg Jeziora Małego – stawy w Gardówcu – Struga Śremska – stawy rybne w Chalinie. Ścieżka przedstawia krajobraz polodowcowy oraz informacje na temat świata fauny i flory.
W parku dworskim w Chalinie i nad Jeziorem Śremskim (długość 2 km, 26 przystanków) Trasa: Park w Ośrodku Edukacji Przyrodniczej w Chalinie – brzeg Jeziora Śremskiego. Ścieżka przedstawia zabytkowy XIX-wieczny park przydworski, gdzie można obejrzeć pomnikowe 200-letnie drzewa: platana i kasztana jadalnego oraz pochodzące z Anglii wyhodowane wegetatywnie dęby z tzw. Dębu Robin Hooda. Atrakcyjne jest także zejście ze skarpy wzdłuż Jeziora Śremskiego.
Żerkowsko-Czeszewski Park Krajobrazowy:
Nad Lutynią (długość 2 km, 8 przystanków) Trasa: parking przy wale przeciwpowodziowym – ujście Lutyni – łąki – stanowisko archeologiczne – powrót. Ścieżka ukazuje las łęgowy, jego mieszkańców, zwłaszcza ważki, ujście Lutyni, która kończy tutaj bieg oraz śródleśne łąki wraz ze średniowiecznym grodziskiem.
Starorzecze (długość 2,5 km, 20 przystanków) Trasa: Prom Nikodem – wzdłuż Warty – starorzecze Starucha – leśniczówka Warta – Kamień Sienkiewicza. Ścieżka przedstawia krajobraz nadwarciański, miejsca żerowania bobrów, wpływ powodzi i kry lodowej na las oraz gatunki drzew występujące w lesie i sposoby ich rozpoznawania.